WE ZIJN ER VOOR DE VORM
Niets is wat het lijkt.
Het eerste (kunst)object bestaat uit een rechthoekige witte sokkel die doorloopt in een aquarium met de zelfde maten. Op het eerste gezicht lijkt het een eenvoudige of cliché-matige verwijzing naar de OnderWaterSafari in het Natuur Museum Fryslân. Echter bij nadere beschouwing zien we in het aquarium een transparante zwartwit foto van een persoon die aan het schaken is met een siliconen artificiële sex-doll tijdens een expositie in het (Fries) Museum.
Deze foto is een directe verwijzing naar een andere foto uit 1963 van de dadaïstische kunstenaar Marcel Duchamp, die binnen de kunstwereld inmiddels al bekend was vanwege zijn readymade’s (1). Dit zijn alledaagse voorwerpen die door Duchamp tot kunst werden verheven door ze in een andere context te plaatsen, en daarmee vooral kunst-filosofische vragen opriep.
Op de foto van de performance tijdens zijn overzichtstentoonstelling in het Pasadena Art Museum schaakt Duchamp met zijn Muse, het 21 jarige model Eva Babitz. Hij leek daarmee te willen zeggen dat kunst een schaakspel is tussen ratio en gevoel, enerzijds. Anderzijds probeerde hij hiermee wederom de grenzen van de gevestigde kunstorde te verleggen.
1
1
1
1
1
1
Hier ligt ook de link met de ‘OnderWaterSafari’ in het Natuur Museum Fryslân.
Natuurmusea waren vroeger bij uitstek de plaatsen waar opgezette dieren en opgespelde insecten werden getoond ‘ter lering ende vermaeck’. Tegenwoordig lijken deze fantastisch geprepareerde dieren het onderspit te delven in museale presentaties door het toenemende gebruik van audiovisuele middelen en Virtual Reality.
Het Natuurmuseum in Leeuwarden dat al een onderwaterwereld (2) kende wilde deze preparaten( i.s.m. Artitude) nieuw leven inblazen door hun plaats in een natuurlijke habitat en de context te versterken.
Zo ontstond het idee van één groot en decor-matige geprepareerde wereld als een opzichzelfstaand diorama. Uniek is de toevoeging van een ‘Ride’ zoals we die kennen vanuit de attractie wereld. Met een ‘mover’ worden bezoekers van de OnderWaterSafari langs allerlei scenes geleid en een ‘beleving’ opgeroepen met ondersteuning van technieken van nu zoals licht, geluid en/of animatronics.
1 Inmiddels is onderzocht en bewezen dat een aantal van de kunstwerken niet van Duchamp zelf zijn maar van de dadaïstische kunstenares Elsa von Freytag-Loringhoven, of Louise Norton, die een essay bijdroeg aan The Blind Man over ‘Fountain’. Fountain, het beroemde urinoir van Marcel Duchamp uit 1917, moet in ieder geval worden toegeschreven aan de Duitse Dada-kunstenares barones Elsa von Freytag-Loringhoven.
2 https://natuurmuseumfryslan.nl/de-totstandkoming-van-de-onderwatersafari/
NIET ALLEEN VOOR DE VORM.